آموزش و تولید محتوای الکترونیکی دروس

دنیای پیرامون ما (فیزیک)

آموزش و تولید محتوای الکترونیکی دروس

دنیای پیرامون ما (فیزیک)

رویدادهای نجومی سال 2014

در تقویم رویدادهای نجومی سال 2014 میلادی شاهد این پدیده‌ها خواهیم بود.

درحالیکه در سال 2013 میلادی سفر دنباله‌دار آیسان (ISON) بداخل منظومه شمسی و نابود شدن در جو خورشید توجه اغلب اخترشناسان و منجمان را به خود جلب کرده بود، سال جدید میلادی با پدیده نجومی مشابهی همراه نیست.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در تقویم رویدادهای نجومی سال 2014 میلادی شاهد این پدیده‌ها خواهیم بود:

2 و 3 ژانویه (12 و 13 دی)- بارش شهابی ربعی

بارش شهابی ربعی یا کوادرانت (Quadrantids Meteor Shower) یک بارش شهابی متوسط با نرخ ساعتی سرسویی حدود 40 در اوج بارش است.

این بارش از گرد و غبار باقی‌مانده از دنباله‌دار 2003EH1 که در سال 2003 کشف شد، منشأ می‌گیرد.

20 مارس (29 اسفند)- اعتدال بهاری

اعتدال بهاری (vernal equinox) نخستین روز از فصل بهار در نیمکره شمالی و اعتدال پاییزی (autumnal equinox) نخستین روز از پاییز در نیمکره جنوبی زمین است.

این روز همچنین اعتدال مارس (March Equinox) است که خورشید در آن به طور مستقیم در خط استوا تابیده و طول روز و شب در تمام جهان تقریبا با هم برابر می‌شود.

15 آوریل (26 فروردین)- ماه‌گرفتگی کامل

ماه‌گرفتگی کامل در اغلب مناطق آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا قابل مشاهده است.

22 و 23 آوریل ( 2 و 3 اردیبهشت)- بارش شهابی شلیاقی

بارش شهابی شلیاقی (Lyrids Meteor Shower) یک بارش شهابی متوسط با نرخ ساعتی سرسویی حدود 20 در اوج بارش است.

این بارش از گرد و غبار باقی‌مانده از دنباله‌دار C/1861G1 که در سال 1861 کشف شد، منشأ می‌گیرد.

29 آوریل (9 اردیبهشت)- خورشید گرفتگی حلقوی

کسوف حلقوی (Annular Solar Eclipse) موسوم به «حلقه آتش خورشید» زمانی روی می‌دهد که فاصله ماه از زمین بسیار زیاد بوده و ماه نمی‌تواند تمام قرص خورشید را بپوشاند؛ در این زمان تنها حلقه پرنوری از خورشید دیده می‌شود و درون حلقه - روی تاریک ماه - کاملاً تاریک دیده می‌شود.

ساکنان آفریقای جنوبی، قطب جنوب و سواحل شرقی استرالیا شاهد گرفت حلقوی خورشید خواهند بود.

5 و 6 می (15 و 16 اردیبهشت)- بارش شهابی اتا دلوی

بارش شهابی اتای دلوی (Eta Aquarids Meteor Shower) یک بارش شهابی بالاتر از حد متوسط با نرخ ساعتی سرسویی حدود 60 در اوج بارش است.

این بارش از گرد و غبار باقی‌مانده از دنباله‌دار هالی (Halley) منشأ می‌گیرد.

21 ژوئن (31 خرداد)- انقلاب تابستانی

انقلاب تابستانی (summer solstice) نخستین روز از فصل تابستان در نیمکره شمالی و انقلاب زمستانی (winter solstice) نخستین روز از فصل زمستان در نیمکره جنوبی زمین است.

این روز همچنین انقلاب ژوئن (June Solstice) است که قطب شمال زمین به سمت خورشید شیب پیدا کرده و خورشید به شمالی‌ترین نقطه در آسمان می‌رسد.

28 و 29 ژوئیه ( 6 و 7 مرداد)- بارش شهابی دلتا- دلوی جنوبی

بارش شهابی دلتا- دلوی جنوبی (Delta Aquarids Meteor Shower) یک بارش شهابی متوسط با نرخ ساعتی سرسویی حدود 20 در اوج بارش است.

این بارش از بقایای گروه دنباله‌دار Marsden and Kracht منشأ می‌گیرد.

10 آگوست (19 مرداد)- بزرگترین ابر ماه سال

در این تاریخ ماه در نزدیک‌ترین فاصله تا زمین یعنی فاصله 356 هزار کیلومتری قرار می‌گیرد و ساکنان زمین شاهد بزرگترین ابر ماه (Supermoon) سال در آسمان خواهند بود.

12 و 13 آگوست (21 و 22 مرداد)- بارش شهابی برساوشی

بارش شهابی برساوشی (Perseid Meteor Shower) یکی از بهترین بارش‌ها برای رصد با نرخ ساعتی سرسویی حدود 60 در اوج بارش است.

این بارش از بقایای دنباله‌دار سویفت-تاتل (Swift-Tuttle) که در سال 1862 کشف شد، منشأ می‌گیرد.

23 سپتامبر – ( اول مهر) اعتدال پاییزی

اعتدال پاییزی (autumnal equinox) نخستین روز از پاییز در نیمکره شمالی و اعتدال بهاری (vernal equinox) نخستین روز از فصل بهار در جنوبی زمین است.

این روز همچنین اعتدال سپتامبر (September Equinox) است که خورشید در آن به طور مستقیم در خط استوا تابیده و طول روز و شب در تمام جهان تقریبا با هم برابر می‌شود.

8 اکتبر (16 مهر)- ماه‌گرفتگی کامل

ماه‌گرفتگی کامل در آمریکای شمالی و جنوبی، شرق آسیا و استرالیا قابل مشاهده خواهد بود.

8 و 9 اکتبر (16 و 17 مهر)- بارش شهابی اژدها

بارش شهابی اژدها (Draconids Meteor Shower) یک بارش خفیف با نرخ ساعتی سرسویی حدود 10 در اوج بارش است.

این بارش از بقایای گرد و غبار دنباله‌دار 21P Giacobini-Zinner که در سال 1900 کشف شد، منشأ می‌گیرد.

22 و 23 اکتبر (30 مهر و اول آبان)- بارش شهابی جباری

بارش شهابی جباری (Orionids Meteor Shower) یک بارش متوسط با نرخ ساعتی سرسویی حدود 20 در اوج بارش است.

این بارش از بقایای دنباله‌دار هالی منشأ می‌گیرد.

23 اکتبر (اول آبان)- خورشید گرفتگی جزئی

در کسوف جزئی (Partial Solar Eclipse) روی تاریک ماه تنها قسمتی از قرص خورشید را می‌پوشاند که به این حالت گرفت جزئی گفته می‌شود.

ساکنان آمریکای شمالی و مرکزی شاهد گرفت جزئی خورشید خواهند بود.

5 و 6 نوامبر (14 و 15 آبان)- بارش شهابی ثوری

بارش شهابی ثوری (Taurids Meteor Shower) یک بارش طولانی مدت خفیف با نرخ ساعتی سرسویی حدود 5 تا 10 در اوج بارش است.

این بارش از بقایای دو جریان جداگانه شامل گرد و غبار سیارک 2004 TG10 و بقایای دنباله‌دار 2P Encke منشأ می‌گیرد.

17 و 18 نوامبر (26 و 27 آبان)- بارش شهابی اسدی

بارش شهابی اسدی (Leonids Meteor Shower) یک بارش متوسط با نرخ ساعتی سرسویی 15 در اوج بارش است و هر 33 سال یکبار به اوج بارش می‌رسد.

این بارش از بقایای گرد و غبار دنباله‌دار تمپل-تاتل (Tempel-Tuttle) منشأ می‌گیرد.

13 و 14 دسامبر (22 و 23 آذر)- بارش شهابی جوزایی

بارش شهابی جوزایی (Geminid Meteor Shower) یکی از بی‌نظیرترین بارش‌های چند رنگ با نرخ ساعتی سرسویی 120 در اوج بارش است.

این بارش از بقایای سیارک 3200 Phaethon منشأ می‌گیرد.

21 دسامبر (30 آذر)- انقلاب زمستانی

انقلاب زمستانی (winter solstice) نخستین روز از فصل زمستان در نیمکره شمالی و انقلاب تابستانی (summer solstice) نخستین روز از فصل تابستان در نیمکره جنوبی زمین است.

این روز همچنین انقلاب ژوئن (December Solstice) است که در آن قطب جنوب زمین به سمت خورشید شیب پیدا کرده و خورشید به جنوبی ترین نقطه در آسمان می‌رسد.

22 و 23 دسامبر ( 1 و 2 دی)- بارش شهابی دبی

بارش شهابی دبی (Ursids Meteor Shower) یک بارش خفیف با نرخ ساعتی سرسویی حدود 5 تا 10 در اوج بارش است.

این بارش از بقایای دنباله‌دار تاتل (Tuttle) که در سال 1790 کشف شد، منشأ می‌گیرد.

منبع: http://mojeaseman.blogfa.com

بزرگترین بارش شهابی سال / تصاویر

آسمان زمین در این دوره از سال با نمایش آتش بازی طبیعی و کیهانی روشن می شود، چرا که بارش شهابی به اتمسفر زمین نزدیک شده است.
بزرگترین بارش شهابی سال / تصاویر
به گزارش عرش نیوز به نقل از مهر،
بارش شهابی برساوشی یکی از مهمترین بارش‌های شهابی سالیانه است. بیشینه نرخ ساعتی سرسویی این بارش غالبا در حدود 100است. این بارش شهابی از توده ذرات برجا ‌مانده از دنباله‌ دار سوئیفت ‌تاتل که آخرین بار در سال 1992 از نزدیک ما عبور کرد به وجود می ‌آید و معمولا از 27 تیر تا 3 شهریور (بیش از یک ماه) فعال است که بازه زمانی بلندی برای یک بارش شهابی به ‌شمار می رود.
 
منظره ای تماشایی برفراز قلعه لیندیسفرن در نورثامبرلند در زمان بارش شهابی برساوشی، دو شهاب آسمان پر ستاره شب را که کهکشان راه شیری در آن مشاهده می شود شکافته اند
 
 
شب گذشته رگه های روشن نور آسمان را در بسیاری از نقاط دنیا با نرخ سرعتی حدود یک شهاب در هر دقیقه مشاهده شده است.
 
یک عکاس این تصاویر خیره کننده از بارش شهابی برساوشی را که به 60 شهاب در یک ساعت تبدیل شده بود را در بریتانیا عکاسی کرده است
 
 
بارش شهابی در ولز، منظره تماشایی که انسانها طی 2 هزار سال گذشته از آن لذت برده اند.
 
آسمان صاف در شمال انگلستان منظره چشمگیری را رقم زده است.
 
تام هیتون 29 ساله عکاس برخی از تصاویر بارش شهابی در این رابطه گفت: این منظره بسیار چشمگیر بود، ما در یک ساعتی که آنجا بودیم 60 شهاب مشاهده کردیم. معمولا شهابها از یک سوی آسمان می آیند اما این شهابها از تمام جهات آمده که به نظر هیجان انگیز می رسیدند.
 
شب گذشته رگه های روشن نور آسمان را با نرخ هر شهاب در یک دقیقه می شکافت
 
 
وی گفت: برخی از این شهابها بزرگ بودند که شبیه گلوله آتش به چشم می رسیدند. آسمان صاف بود بنابراین شرایط برای مشاهده بارش شهابی ایده آل بود.
 
شهابها در نتیجه ذرات کوچکی شکل می گیرند که با سرعت بالا وارد اتمسفر زمین می شوند.
 
این گرما و هوای اطراف آنها موجب مشاهده رگه های زیبای نور از زمین می شود
 
 
بارش سالانه شهابی در نتیجه فرو افتادن موادی از دم دنباله سوئیفت تاتل شکل می گیرد
 
 
آلن فیتزسیمونز از دانشگاه بلفاست کوئین گفت: دنباله دار سوئیفت تاتل تا سال 2125 از نزدیکی زمین عبور نمی کند، اما هر سال ما این یادآوری زیبا را دریافت می کنیم که زمین از میان بقایایی حرکت می کند که این دنباله دار در مدار خود باقی گذاشته است. هر کدام از شهاب ها یک ذره از ذرات این دنباله دار هستند که با ورود به اتمسفر ما با سرعت 57 کیلومتر در ثانیه بخار می شوند.
 
یک شهاب که در پس کلیسای کاتولیک نزدیک روستانی باگوشوچی در 100 کیلومتری مینسک، بلاروس وارد اتمسفر زمین شد
 
 
آسمان کلیسای سنت آیون در نزدیکی روستای پاتسورننستی، بلغارستان در زمان بارش شهابی برساوشی
 
 
آسمان نوادا در طی بارش سالیانه شهابی که در نتیجه عبور زمین از میان بقایای به جای مانده توسط دنباله دار سوئیفت تاتل شکل می گیرد

منبع: http://mojeaseman.blogfa.comر

خورشید

مقدمه

خورشید ستاره‌ای است از ستارگان رشته اصلی که 5 میلیارد سال از عمرش می‌گذرد. این ستاره کروی شکل بوده و عمدتا از گازهای هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. وسعت این ستاره 1.4 میلیون کیلومتر (870000 مایل) است. جرم این ستاره 7 برابر جرم یک ستاره معمولی بوده و همچنین 750 برابر جرم تمام سیاراتی است که به دورش می‌چرخند. در هسته خورشید ، جرم توسط واکنشهای هسته‌ای تبدیل به تشعشعات الکترومغناطیسی که نوعی انرژی هستند، می‌شود. این انرژی به سمت بیرون تابانده شده و باعث درخشنگی خورشید می‌گردد. سایر اجسام آسمانی موجود در منظومه شمسی که توسط جاذبه خورشید در مدارهایشان قرار گرفته‌اند نیز گرمایشان را از این انرژی می‌گیرند.


img/daneshnameh_up/2/24/Sakhtarekhorshid.jpg





مواد تشکیل دهنده خورشید حالت گازی دارند، بنابراین خورشید محدوده دقیق و معینی نداشته و مواد اطراف آن بتدریج در فضا منتشر می‌شوند. اما چنین به نظر می‌رسد که خورشید لبه تیزی داشته باشد، چرا که بیشتر نوری که به زمین می‌رسد از یک لایه که چند صد کیلومتر ضخامت دارد ساطع می‌شود. این لایه فوتوسفر نام داشته و به عنوان سطح خورشید شناخته شده است. بالای سطح خورشید ، کروموسفر یا رنگین کره و هاله خورشیدی قرار دارند که با همدیگر جو خورشید را تشکیل می‌دهند.

مرکز خورشید مانند کوره‌ای هسته‌ای است با دمای 15 میلیون درجه سانتیگراد (27 میلیون درجه فارنهایت) که چگالی‌اش 160 برابر آب می‌باشد. تحت چنین شرایطی هسته‌های اتم هیدروژن باهم ترکیب شده و تبدیل به هسته‌های هلیووم می‌شوند. در این حین، 0.7 درصد جرم ترکیب شده ، تبدیل به انرژی می‌شود. از 590 میلیون تن هیدروژنی که در هر ثانیه در مرکز خورشید ترکیب می‌شوند، 3.9 میلیون تن به انرژی تبدیل می‌شود. این سوخت هیدروژنی ، تا 5 میلیارد سال دیگر دوام خواهد داشت. مسیر نامنظم 2 میلیون سال طول می‌کشد تا انرژی تولید شده در مرکز خورشید به سطح آن رسیده و بصورت نور و گرما تابش کند، سپس بعد از فقط 8 دقیقه ، این انرژی به زمین می‌رسد.

هنگامی که خورشید منبسط می شود تا تبدیل به یک غول سرخ شود، قطرش حدود 150برابر بزرگتر خواهد شد. گازهای منبسط شده و داغ، رنگ زرد و حرارت خود را از دست داده و قرمز رنگ و سرد خواهند شد. اما بخاطر بزرگتر شدن سطح خورشید،درخشندگی آن 1000برابر افزایش یافته و نور بیشتری ساطع خواهد کرد.


img/daneshnameh_up/0/0c/Khorshid1.jpg


زبانه‌ها و شعله‌های خورشیدی

زبانه حلقوی در شکل پایین ، خطوط میدان مغناطیسی ، دو لکه خورشیدی را به هم متصل کرده است. در سال 1973 ، یک زبانه خورشیدی (سمت چپ تصویر) 000/588 کیلومتر (365.000 مایل) از سطح خورشید را پوشاند. اغلب فعالیتهای شدید خورشید در نزدیکی لکه‌های خورشیدی رخ می‌دهند. شعله‌های خورشیدی ، جرخه‌هایی از انرژی هستند که عمر چند ساعته دارند، این شعله‌ها هنگامی بوجود می‌آیند که مقدار زیادی انرژی مغناطیسی بطور ناگهانی آزاد شود. زبانه‌های خورشیدی ، فوارانهایی از گاز مشتعل هستند که ممکن است صدها هزار کیلومتر در فضا پیش بروند. میدان مغناطیسی خورشید می‌تواند زبانه‌های حلقوی را هفته‌ها در فضا پیش بروند معلق نگاه دارد.


img/daneshnameh_up/a/a0/Zabanehayekhorshid.jpg


باد خورشیدی

هاله (جو بیرونی) خورشید حاوی ذراتی است که انرژی کافی برای فرار از جاذبه خورشید را دارند. این ذرات بصورت مارپیچی با سرعتی معادل900 کیلومتر (560 مایل) در ثانیه از خورشید دور شده و باد خورشیدی را بوجود می‌آورند. این ذرات در همان مسیرهای میدان مغناطیسی خورشید حرکت می‌کنند و از آنجا که دارای بار الکتریکی هستند، منظومه شمسی را پر از جریانات الکتریکی می‌کنند. ناحیه فعالیتهای خورشیدی ، هلیوسفر (کره خورشیدی) نامیده می‌شود. باد خورشیدی در هر ثانیه حدود یک میلیون تن هیدروژن حورشید را از بین می‌برد. 100000 میلیارد سال طول خواهد کشید تا باد خورشیدی تمام جرم خورشید را در فضای بین سیاره‌ای پخش کند، اما طول عمر طبیعی خورشید فقط 10 میلیارد سال است.


img/daneshnameh_up/a/ab/Enerjikhorshid.jpg
مسیر نامنظم
دو میلیون سال طول می کشد تا انرژی تولید شده
در مرکز خورشید به سطح آن رسیده و بصورت
نورو گرما تابش کند، سپس بعد از فقط 8 دقیقه
این انرژی به زمین می رسد.


چرخه‌ها و لکه‌های خورشیدی

حرکت وضعی خورشید باعث ایجاد میدان مغناطیسی می‌شود، مناطق استوایی خورشید سریعتر از مناطق قطبی آن چرخیده و این امر باعث می‌شود که خطوط میدان مغناطیسی درون خورشید حلقه بزنند. این خطوط در صورت خروج از سطح خورشید ، باعث فعالیتهای خورشیدی نظیر لکه‌های خورشیدی ، شعله‌ها و زبانه‌های خورشیدی می‌شوند. این فعالیتها ، بخصوص لکه‌های خورشیدی ، چرخه‌ای 11 ساله دارند.

مرگ خورشید

5 میلیارد سال بعد ، بیشتر هیدروژن موجود در هسته خورشید گداخته شده و صرف تهیه هلیوم خواهد شد. در آن زمان ، جاذبه باعث انقباض هسته شده و فشار ، دمای آنرا افزایش خواهد داد. هیدروژن شروع به سوختن در پوسته اطراف هسته خواهد کرد. انرژی حاصل از این گداخت هسته‌ای در پوسته ، باعث انبساط لایه‌های خارجی خواهد شد و سیارات عطارد و زهره را ذوب می‌کند و آنها را در بر می‌گیرد. انبساط خورشید تا مدار زمین متوقف شده و حرارتش تمام موجودات زنده را از بین می‌برد. بعد از آن خورشید تبدیل به یک غول سرخ می‌شود. سپس ، لایه‌های خارجی در فضا پخش شده و یک سحابی سیاره‌ای تشکیل خواهند داد. هسته نیز بصورت یک ستاره کوتوله سفید باقی مانده و بتدریج از بین خواهد رفت. پس می‌توان گفت که با فرا رسیدن مرگ خورشید ، مرگ زمین و تمام موجودات این سیاره فرا می‌رسد.

منبع: http://mojeaseman.blogfa.com