نزدیک نوروز که می شود همه دوست دارند برای تعطیلات برنامه سفر داشته باشند و از مکان های تازه دیدن کنند. برخی توان مالی زیادی دارند و به کشورهای دیگر می روند. اما برخی، نمی توانند یا نمی خواهند از ایران خارج شوند و ترجیح می دهند این عید باستانی را در کشور خودشان سپری کنند.
برای اینکه در روزهای شاد و متفاوت عید نوروز، جاهای جدید را ببینید و علاوه بر لذت بردن از طبیعت، آثار باستانی و مکان های دیدنی با فرهنگ های تازه هم آشنا بشوید، مطلبی دو قسمتی برای معرفی جاهای مختلف ایران برایتان در نظر گرفته ایم که به اختصار شما را با گوشهوکنار کشور چهار فصلمان، ایران، آشنا می کند.
قلعه تاریخی شوش - خوزستان
قلعه تاریخی شوش، از آثار به جا مانده دوران قاجاریه است. این قلعه به قلعه اکروپل یا قلعه فرانسویها نیز شهرت دارد به دست هیئت باستان شناسی فرانسوی در سال ۱۸۹۷ میلادی روی بلندترین نقطه شهر شوش بنا شده است. جالب است بدانید این قلعه بسیار شبیه زندان باستیل فرانسه است اما از آجرهای به دست آمده از کاخ داریوش و تعدادی از آجرهای منقوش به خط میخی چغازنبیل به دست معماران دزفولی بنا شده است.
این قلعه بسیار زیبا و در کنار کاخ آکروپل ساخته شده است. پلان قلعه ذوزنقه شکل است که قاعده کوچک آن در سمت شمال واقع شده است. دور تا دور آن را راهرویی احاطه کرده و ردیف اتاقهایی به سمت حیاط، برگرد آن قرار گرفتهاند.
تقسیم بندی کلی قلعه با دو حیاط و فضاهای پیرامون این حیاط شکل میگیرد. قلعه دارای سه ورودی است که یکی از آنها در حال حاضر مسدود است. بافت اصلی دیوارها از خشت است. از دیگر قسمتهای قلعه شوش میتوان به اتاقک شیشهای موسوم به کلاه فرنگی و برج استوانهای که در ضلع غربی قرار دارد و به عنوان کبوترخانه مورد استفاده قرار میگرفت و همچنین برجی دیگر که در وسط حیاط اول قرار دارد، اشاره کرد.
از دیگر تزئینات این قلعه نیز، نعل درگاههای قوسی و ایجاد نماهای تزئینی با آجر و همچنین نقاشیهایی به سبک تلفیقی اروپایی و شرقی و آجرهای کتیبهدار چشمگیرتر هستند. قلعه تاریخی شوش در سال 1380 توسط سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
برج رادکان - گلستان
برج تاریخی رادکان در جنوب شهرستان کردکوی در غرب استان گلستان قرار دارد و یکی از آثار تاریخی و دیدنی این استان با بیش از یک هزار سال قدمت است. این برج حدود 32 متر ارتفاع و 15 متر قطر از 2 قسمت گنبدی و بدنه تشکیل شده که گنبد آن به صورت مخروطی بلند و کشیده و به صورت 2 پوستهای است. این بنا در گذشته به عنوان راهنمای بازرگانان و مسافران مورد استفاده قرار میگرفت.
مصالح بنا از آجر و نوعی گچ است که در نمای خارجی آن نیز در بین سرآجرها تزئینات گچی تورفته با انگشت دست وجود دارد. ورودی هلالی شکل بنا در ضلع جنوبی است که در بالای سردر آن یک قاب مستطیل شکل با کتیبهای به خط کوفی و تزئینات گچی و آجری وجود دارد که قسمتی از آن از بین رفته است. نمای داخلی بنای برج رادکان کردکوی نیز به صورت مدور و با گچاندود شده است. برج رادکان استان گلستان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
پارک جنگلی ماسوله (شهر ماسوله)
شهر ماسوله در فومن جلوه های خاص طبیعی دارد به طوری که در گذشته از ماسوله به نام شهر صخره ها نام می بردند.
پارک جنگلی ماسوله 2041 هکتار وسعت دارد و قسمت اعظم آن کوهستانی و میانبند است. فاصله این پارک تا مرکز استان 62 کیلومتر و تا فومن 35 کیلومتر است. منطقه فوق با توجه به ویژگی های تاریخی و ژئومورفولوژی و اقلیم خزری توام با کوهستانی یکی از مهم ترین سایت های ایرانگردی است. ویژگی های سنتی بناهای ماسوله به طرز زیبا و با اصول مهندسی سنتی و معماری خاص به سمت کوهپایه بنا شده است و چشم انداز آنها به صورت پلکانی از کوه به دره و وضعیت منحصر به فرد آن سالانه، پذیرای مشتاقان بیشماری است.
غار پَراو یا غار پَرو (به معنی پر آب) نام غاری است در ارتفاع ۳۰۵۰ متری کوه پراو، در دوازده کیلومتری شمالشرق شهر کرمانشاه که در میان کوه طاق بستان و کوه بیستون و در جنوب منطقهای به نام میدان پراو قرار دارد. این غار در ۳۰۰ متری پایین قله شیخ علیخان یا قله پراو قرار دارد. در زمان کشف این غار در بیش از ۴۰ سال پیش، بزرگ ترین غار عمودی دنیا بودهاست و به همین دلیل لقب اورست غارهای جهان را به آن اطلاق کردهاند. این غار به عنوان دومین اثر طبیعی ملی کرمانشاه به ثبت رسیده است.
سهند نام قله و رشتهکوهی آتشفشانی در جنوب تبریز، شمال مراغه، شرق آذرشهر و غرب بستانآباد در مرکز استان آذربایجان شرقی است. این رشتهکوه دارای ۱۷ قله با ارتفاع بیش از ۳۰۰۰ متر است که بلندترین آنها (قوچگلی داغی) ۳۷۰۷ متر بلندی دارد و مرتفعترین نقطهٔ استان محسوب میشود. رشتهکوه سهند بهدلیل انبوهی گیاهان، چمنزارها، گلزارها و مراتع در آن به عروس کوههای ایران مشهور شدهاست.
آتشکده کاریان - فارس
آتشکده کاریان در شهر فیروزآباد در 120 کیلومتری شیراز قرار دارد. این آتشکده در زمان اردشیر بابکان بنا شده و بعد از حمله تازیان آتش آن به عقداى یزد منتقل شده و تا ۷۰۰ سال در آنجا از آن نگهدارى میشد. پس از آن به اردکان یزد جا به جا میشود و سال ۱۳۱۸ شمسی به آتشکده شهر یزد برده میشود که هنوز نیز کماکان در آن محل افروخته میباشد. مکان آن در شهر فیروز آباد یا در 120 کیلومتری جنوب شیراز است و کاخ بزرگ آن که توسط شاهنشاه اردشیر بابکان ساخته شده بود هم اکنون فرو ریخته است.
نقشه اصلی این آتشکده به شکل ذوزنقه بوده که اضلاع جلویی آن در حدود ۵ متر عرض و ۷ متر ارتفاع دارند. در جلو این ضلع سکویی به ارتفاع 1.5 متر از سطح زمین واقع شدهاست. بر فراز این سکو در ارتفاع ۳متری روی دیواره حفرهای مثلثی شکل وجود دارد. مصالح به کار رفته در دیواره این آتشکده آجر و گل میباشد. روی صفهٔ آتشکده آثاری از راهرو و اتاق دیده میشود که به درون فرو ریخته است. این آتشکده یکی از بزرگترین و مهمترین آتشکدههای زمان ساسانیان بوده و یکی از مهمترین آتشهای سه گانه زردشتی که مختص موبدان بوده، در آن جا میسوخته است.
پارک جنگلی بی بی یانلو - آستارا
پارک جنگلی بی بی یانلو به وسعت 1512 هکتار، جزو جنگل های هیرکانی غربی است که در ضلع جنوب غربی شهرستان آستارا واقع شده است و فاصله آن تا آستارا پنج کیلومتر می باشد.
این پارک جاذبه های طبیعی زیبا و خاصی دارد. علاوه بر تنوع گونه های جانوری، چندین دره با دامنه های پوشیده از جنگل و یال های نسبتا بلند و چندین قله دارد و چشم انداز منحصر به فرد و جالب توجه ای ایجاد کرده است.
آبشار کمردوغ با ارتفاع ۱۰۰ متر قلعه رئیسی مرکز بخش چاروسا از توابع شهرستان کهگیلویه قرار دارد. این آبشار زیبا و دیدنی که نزدیک به ۱۰۰ متر ارتفاع و بیش از ۶۰متر عرض دارد. برای رفتن به چاروسا باید جادههای پرپیچ و خم کوهستانی را از میان جنگلهای بلوط در شمال شهر دهدشت به طول ۷۰ کیلومتر طی کرد.
پارک جنگلی مخملکوه - شهر خرمآباد
پارک جنگلی مخملکوه یکی از پارک های طبیعی اطراف شهر خرمآباد است. مساحت این پارک ۵۰۰ هکتار است، پارک جنگلی مخملکوه در مسیر خرمآباد به الشتر و در کیلومتر ۱۵ این جاده واقع شده و دارای جاده دسترسی آسفالت، آلاچیق، و دیگر امکانات رفاهی است.
دریاچه نئور
دریاچه نئور در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی جاده اردبیل به خلخال و در دامنه رشته کوه باغرو واقع شده است. این دریاچه با وسعت بیش از ۲۲۰ هکتار، شامل دو دریاچه کوچک و بزرگ است که در فصل بهار این دو به هم پیوسته و دریاچه واحدی را تشکیل می دهند. عمق دریاچه در زمان پرآبی به 5.5 متر می رسد ولی در کل میانگین عمق آن سه متر است.
سرچشمه اصلی دریاچه نئور، چشمه های متعدد کف دریاچه و اطراف آن و نیز بارش های مناسب جوی است که باعث بوجود آمدن این دریاچه با آب شیرین شده است. این دریاچه از جمله زیستگاه پرندگان مهاجر عبوری و نیز ماهی قزل آلای رنگین کمان به شمار می آید. ماهی های دریاچه پیش از زمستان و یخ زدن دریاچه، صید و جمعآوری می شوند و پس از زمستان دوباره ماهی های کوچک پرورشی در نئور رها می شوند که همین صید ماهی، باعث برگزاری هرساله مسابقه ماهیگیری در این دریاچه می شود. این دریاچه در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا و در یکی از درههای کوهسـتانی باغیرو قرار دارد.
معبد آناهیتا؛ دومین بنای سنگی ایران
معبد آناهیتا دومین بنای سنگی ایران پس از تخت جمشید است که همواره مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی و باستان شناسان زیادی است. معبد آناهیتا در مرکز شهر کنگاور در استان کرمانشاه بر سر راه همدان به کرمانشاه قرار دارد. این بنا بر روی تپه ای طبیعی با حداکثر ارتفاع سی و دو متر نسبت به سطح زمین های اطراف ساخته شده است.
برخی از مورخین این بنا را معبدی برای الهه آناهیتا دانسته اند. آناهیتا به معنای پاک و دور از آلودگی در اعتقاد ایرانیان باستان الهه آب، فرشته نگهبان چشمهها و باران و همچنین نماد باروی، عشق و دوستی بوده است. این اعتقاد از دوران پیش از زرتشت در ایران وجود داشته و در دورانهای بعدی هم مورد توجه قرار گرفته است.
نقشه این بنا چهار ضلعی و هر ضلع آن به شکل صفه ای است که با لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده اند و نمای بیرونی آنها به وسیله سنگ های بزرگ تراشیده شده، به صورت خشکه چین پوشش داده شده است. در مواردی برای اتصال برخی از بلوک ها، از بست های آهنی و سربی استفاده شده است.
در قسمت جنوبی بنا، پلکان دو طرفه ای به درازای یک صد و پنجاه و چهار متر وجود دارد. هر دو تا پنج پله، در یک بلوک سنگی ایجاد شده است. در حال حاضر تعداد سنگ پله ها در پلکان شرقی بیست و شش پله و در پلکان غربی بیست و یک پله است. با توجه به ارتفاع دیوار که 8 و 2 دهم متر از آن باقی مانده، به طور یقین تعداد پله ها بیشتر از این بوده است.
در بخش شمال شرقی بنا نیز دو ردیف موازی سنگ های تراشیده به کار رفته که نشان از ورودی به عرض دو متر در این بخش از بنا است. در مرکز بنا، صفه ای با جهت شرقی – غربی ساخته شده که نود و سه متر درازا و 9 و 3 دهم متر پهنا و بین سه تا پنج متر ارتفاع دارد. بر روی صفه های چهارگانه این بنا به جز فاصله بین دو رشته پلکان جنوبی، یک ردیف ستون قرار گرفته ، این ستون ها کوتاه و قطور هستند.
تنگه واشی - تهران
تنگه واشی یکی از دلچسبترین تفرجگاه های ایران است و در فاصله تقریبی 17 کیلومتری از شهر فیروزکوه قرار دارد. (فیروزکوه در فاصله 125 کیلومتری تهران است). این منطقه در استان تهران و در نزدیکی مرز استان مازندران قرار گرفته است.
برای رسیدن به این محل، پس از خروج از شهر فیروزکوه و طی مسافت 2 کیلومتر به سمت تهران، راه آسفالت سمت راست جاده را به سمت تنگه طی می کنیم. تابلو تنگه ساواشی این راه فرعی را کاملا مشخص کرده است. پس از طی مسیر 10 کیلومتر به روستای «جلیزجند» خواهید رسید. (در میانه راه با یک دوراهی مواجه می شوید که راه سمت راست را ادامه دهید همچنین در ورودی روستا نیز با دوراهی دیگری مواجه می شوید که باز هم راه سمت راست را ادامه دهید.
پس از طی 4.5 کیلومتر بعد از روستا به انتهای مسیر ماشین رو می رسید. در این محل می توانید اتومبیل خود را در پارکینگ بگذارید و پیاده روی را آغاز کنید. از این مکان با طی مسافت تقریبی 1 کیلومتر به ابتدای تنگه اول می رسید. از ابتدای تنگه اول تا آبشار انتهای راه، مسیری چشم نواز و زیبا را در سه بخش پیش و رو خواهید داشت.
بخش اول : مسیر تنگه اول تا ابتدای دشت ساواشی(حدود 250 متر)
بخش دوم: راهپیمایی دشت ساواشی(حدود 1700 متر)
بخش سوم: مسیر تنگه دوم تا رسیدن به آبشار(حدود 800 متر)
مسیر تنگه اول شامل شکافی عمیق در میان کوه های سر به فلک کشیده است. صخره هایی که بعضا ارتفاع آنها به بیش از 100 متر می رسد و تنها راه عبور را به مسیر هموار و مسطح میان دو صخره منتهی می کند. ارتفاع صخره های اطراف مانع تابش نور آفتاب در اغلب اوقات روز می شود و مسیری خنک را برای شما به ارمغان می آورد و وقتی خنکای این تفرج بیش از پیش می شود که شما ناچارید اکثر مسیر تنگه را از میان آب گذر کنید.
پس از طی مسیر تنگه اول به دشت مسطح و زیبایی می رسید که با طی مسافت تقریبی دو هزار متر از میان این دشت زیبا و از کنار رودخانه به تنگه دوم می رسید. اگر مسیر تنگه دوم را طی کنید به آبشاری هرچند کم ارتفاع اما زیبا در انتهای مسیر می رسید. مسیر تنگه دوم به دلیل واقع شدن در دل کوه دارای چشمه های کوچک اما زیبایی است که از میان کوه سرازیر می شود. ارتفاع آبشار حدود 15 متر است و در زیر آن برکه کوچکی از آب ایجاد شده است . تنگه دوم به تنگه «سا» معروف است.
آب این رودخانه از کوه دیلار در 18 کیلومتری شمال شهر فیروزکوه سرچشمه می گیرد و به طول 25 کیلومتر در منطقه ادامه دارد.
آبشار از روی صخره ای سرازیر می شود که فرورفتگی در آن قرار دارد که امکان رفتن به پشت آبشار و تجربه محصور شدن بین آبشار و صخره را برایتان میسر می کند. بهتر است برای عبور از تنگه ها از کفش راحت و ورزشی استفاده کنید و اگر پر شدن آب در کفش برایتان آزار دهنده است، می توانید از دمپایی های پلاستیکی که در روستای جلیزجند و در ابتدای مسیر پیاده روی توسط افراد محلی فروخته می شود، استفاده کنید.
سعی کنید وسایل مختصر و مفیدی همراه خود به آبشار ببرید. پیشنهاد ما این است که صبح زود راهپیمایی را شروع کنید و تا ظهر به اتومبیل خود برگردید و نهار را در مناظر زیبای ابتدای مسیر بخورید تا زحمت حمل وسایل نهار را تا آبشار به خود ندهید. پشنهاد دیگر این است که افراد سالمند و بچه ها را از مسیر تنگه ها عبور ندهید زیرا عبور از مسیر تنگه های برای این افراد مناسب نیست.
البته میتوانید با کرایه اسب که توسط افراد محلی برای حمل مسافر به کار برده می شود استفاده کنید که بسته به زمان مراجعت شما و انصاف صاحبان اسب ها بین 10 الی 40 هزار تومان خواهد بود.
برج طغرل در شرق آرامگاه ابن بابویه در شهر ری در استان تهران قرار دارد. این برج از آثار به جا مانده از دورهٔ سلجوقیان است و در سال 1310 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. برج طغرل بیش از 48 متر مربع مساحت و حدود 20 متر ارتفاع دارد. اسکلت آن خشتی و آجری به صورت استوانهای است. این برج شبیه عقربههای ساعت است و میتوان از روی تابش آفتاب روی کنگرههای آن زمان را تشخیص داد.
خشت به کار رفته در برج زاج و خاک و سفیده تخم مرغ است که بر استحکام آن میافزاید. از ویژگیهای جالب و منحصر به فرد این برج، کاربرد آن به عنوان یک ساعت آفتابی است. برج طغرل برای نخستین بار در سال ۱۳۰۱ شمسی مرمت و بازسازی شد و پس از آن لوحهای مرمر بر سردر بنا نصب شد. بار دیگر در دهه 1370 خورشیدی مورد مرمت قرار گرفت.
پارک جنگلی چالدره - شهر تنکابن
پارک جنگلی چالدره در استان مازندران در فاصله ۱۸ کیلومتری مسیر تنکابن واقع شدهاست. ارتفاع از سطح دریا این پارک ۴۰۰ متر میباشد. این پارک با ۹۴ هکتار وسعت در بین دو رود سه هزار و دو هزار و محل تقاطع این دو رود قرار دارد. پارک جنگلی چالدره جزو جنگلهای جلگهای محسوب میشود.
دریاچه کیو
دریاچه کیو در شهر خرم آباد قرار دارد و یکی از منحصر به فردترین و زیباترین دریاچههای استان لرستان به شمار میآید. آب این دریاچه از چشمهای که در زیر آن قرار دارد تامین میشود. مساحت دریاچه کیو 7 هکتار و عمق آن بین 3 تا 7 متر است.
کیو در گویش لری به معنی کبود رنگ و آبی است و علت نامگذاری آن آب زلال و عمق دریاچهاست که به رنگ آبی و نیلی دیده میشود. چون چشمه دریاچه کیو فصلی است دبی آن از صفر در هنگامی که خشک است تا حداکثر 3 مترمکعب در ثانیه میرسد و دبی آن بستگی به میزان آبدهی آن در حوزه دارد.
غار اسپهبد خورشید یا کرکیل دژ بر سر راه تهران به فیروزکوه در ناحیه دوآب شهرستان سواد کوه استان مازندران قرار دارد. قوس دهانه غار، یکی از عظیمترین دهانههای غار طبیعی دنیا است. طول قوس طاق طبیعی و عظیم غار چهل متر و درون غار بصورت تالاری بیضی شکل به درازای ۷۵، عرض ۲۵ و ارتفاع ۱۵ متر است. در برابر غار دیواری با سنگ و ساروج چیده شده است و تا مدخل آن ادامه دارد.
بنای این دیوار به دوره ساسانیان باز میگردد. در مقابل غار پرتگاه مهیبی قرار دارد که ورود به آن را بسیار مشکل میسازد. به دلیل وجود آب آشامیدنی در غار، در گذشته امکان مقاومت به مدت طولانی در آن وجود داشته است. داخل غار اتاقهایی وجود دارد که قدمت ساخت آنها به دوره ساسانیان باز میگردد. این غار در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.
آبشار تیرکن با ارتفاع 9 متر در استان مازندران، در روستای تیرکن، در مراتع کالبکوشت و بخش بابلکنار شهرستان بابل قرار دارد. این منطقه شامل 7 آبشار کوچک است که به آبشارهای تیرکن شهرت دارند. برای رسیدن به آبشار باید ابتدا به روستای تیرکن بروید که مسیر آسفالته دارد و از آنجا تا مجموعه آبشارها در حدود 2 ساعت پیاده روی در شیب ملایم دارد. آبشار اصلی که به آبشار تیرکن شهرت دارد حوضچه کوچکی ایجاد کرده است. مجموعه آبشار در مسیری به طول 3 کیلومتر در دل جنگل های درازکلا واقع شده اند.
اگر جاده پاوه تا هجیج را تا انتها بروید با مناظر بکر و بدیعی از رودخانه پرآب سیروان، آبشارها و چشمههای گوناگون روبهرو میشوید. عرض کم، ریزش هر از گاه کوه، شیب تند و طرح هندسی عجیب این جاده نیز هیجانی به یاد ماندنی را برای گردشگران رقم میزند. در برخی نقاط جاده، باغهای سرسبز و در نقاط مرتفع چندمتر برف؛ تنوع آب و هوایی بیمانند این جاده هستند.
برج رادکان در استان خراسان رضوی و در 80 کیلومتری مشهد در مسیر چناران در محل شهر قدیم رادکان قرار دارد. ارتفاع این برج 35 متر، قطر داخلیاش 14 متر و قطر خارجی آن 20 متر است. منظر بیرونی بنا تا ارتفاع 2.5 متری به شکل 12 ضلعی و از آن جا تا زیر گنبد به صورت 36 ترک نیم ستونی ساخته شده است. برج رادکان دارای گنبد مخروطی شکل است که ساختمان آن احتمالا در سال 607 قمری به پایان رسیده است.
تاریخ احداث برج رادکان را دو سال 600 یا سال 680 ذکر می کنند. به دلیل وجود بروج دوازدهگانه برخی برای این برج کارکرد تقویم و ستارهشناسی نیز قایلاند. برج رادکان، در روزگار اوج خود، تنها تعیین کننده فصل، سال و نوروز در جهان بوده است. این برج اثر ریاضی دان، ستاره شناس و دانشمند بزرگ ایرانی، خواجه نصیرالدین توسی است.
برگرفته از : برترین ها